Thiếu tướng Lê Văn Cương khẳng định việc Trung Quốc đưa giàn khoan HD-981 vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam vi phạm trắng trợn các điều luật biển quốc tế, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982. Chính phủ Trung Quốc đã đơn phương phá vỡ cam kết thực hiện nghiêm Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC).
Trung Quốc cũng đi ngược lại những điều họ đã cam kết với Việt Nam. Như năm 2011 trong tuyên bố chung Việt - Trung, Trung Quốc đã cam kết: “Hai bên cùng giữ gìn hòa bình, ổn định trên biển Đông, giữ thái độ bình tĩnh và kiềm chế, không áp dụng hành động làm phức tạp hóa hoặc mở rộng thêm tranh chấp”. Tháng 10 năm 2013, trong chuyến thăm Việt Nam, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cũng nhắc đến vấn đề này. Và tại hội nghị ASEAN +3, Trung Quốc cũng đưa ra cam kết với nội dung tương tự với các nước ASEAN…
Ông có nhận xét gì về thời điểm Trung Quốc ngang nhiên đưa giàn khoan HD-981 trái phép vào biển Đông trong bối cảnh quốc tế hiện nay?Việt Nam hết sức tôn trọng quan hệ hữu nghị Việt – Trung, nhưng Nhà nước và nhân dân Việt Nam có quyền thực hiện mọi biện pháp cần thiết để thực hiện quyền chủ quyền của mình.
Trước tiên phải khẳng định hành động lần này của Trung Quốc không phải đột ngột mà đã được chuẩn bị cả chục năm trong chiến lược bành trướng biển Đông của họ. Việc làm phi pháp này nằm trong một chuỗi hành động thuộc chiến lược lâu dài, từng bước hiện thực hóa yêu sách phi lý “đường lưỡi bò” - chủ quyền phi lý của Trung Quốc trên biển Đông.
Thiếu tướng Lê Văn Cương
Điều đó khiến Trung Quốc chuyển hướng chiến thuật từ Senkaku/Điếu Ngư xuống biển Đông. Và Trung Quốc đã lựa chọn 2/5 là ngày đưa giàn khoan HD-981 vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam nhằm thăm dò dư luận, phản ứng của Việt Nam, ASEAN và thế giới trong đó có Mỹ.
Ông đánh giá thế nào về động thái tiếp theo của Trung Quốc tại biển Đông?
Chưa thể phán đoán chính xác những bước đi tiếp theo của Bắc Kinh, bởi mọi hành động phụ thuộc vào phản ứng của Việt Nam và cộng đồng thế giới. Nếu Việt Nam phản ứng đủ mạnh, cộng đồng thế giới lên tiếng rõ ràng Trung Quốc sẽ phải cân nhắc.
Vì vậy, chúng ta cần tỏ thái độ mạch lạc, rõ ràng và kiên quyết từ cấp cao nhất và qua nhiều kênh khác nhau như đường dây nóng, công hàm trực tiếp đến Bắc Kinh. Việt Nam hết sức tôn trọng quan hệ hữu nghị Việt - Trung, nhưng Nhà nước và nhân dân Việt Nam có quyền thực hiện mọi biện pháp cần thiết để thực hiện quyền chủ quyền của mình.
Cả thế giới thấy phi nghĩa thuộc về Trung Quốc và chính nghĩa thuộc về Việt Nam. Tuy nhiên, trong những ngày qua, khi tàu Trung Quốc đang bao vây, phun vòi rồng, đâm vào tàu cảnh sát biển, kiểm ngư củaViệt Nam, thì báo chí Trung Quốc lại nói rằng “Việt Nam đưa tàu hải quân ra bao vây và đe dọa giàn khoan của Trung Quốc”. Trong các ngày 5,6,7,8 tháng 5, tôi thống kê mỗi ngày Trung Quốc có 150 bài báo nói về điều này. Như vậy Trung Quốc đã trắng trợn xuyên tạc sự thật nhằm hợp lý hóa hành động phi pháp của mình.
Do vậy, báo chí Việt Nam cần phản ánh kịp thời, đầy đủ, khách quan những hành động phi pháp của Trung Quốc. Từ đó để nhân dân thế giới, người dân Việt Nam và cả Trung Quốc hiểu rằng, hành động đưa giàn khoan khổng lồ vào vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam ngày 2/5 vừa qua của Trung Quốc vi phạm trắng trợn mọi luật pháp quốc tế.Xin cảm ơn Thiếu tướng.
